Dobry Pan i Jego dobroć dla nas (4 Ndz Wlkn B 150426)

kwi 26, 2015

—

W czwartą Niedzielę Wielkanocną śpiewamy jako responsorium po pierwszym czytaniu fragmenty Psalmu 118. W okresie wielkanocnym często są używane różne fragmenty tego Psalmu (fragment był np. w 2 Niedzielę Wielkanocną).

Pierwsza część tego Psalmu z dzisiejszej liturgii obwieszcza dobroć Pana Boga i wzywa wspólnotę wierzących do dziękczynienia.

Dziękujcie Panu, bo jest dobry,
bo Jego łaska trwa na wieki.
Lepiej się uciekać do Pana,
niż pokładać ufność w człowieku.

Lepiej się uciekać do Pana,
niż pokładać ufność w książętach.
Dziękuję Tobie, żeś mnie wysłuchał
i stałeś się moim Zbawcą (Ps 118,1.8-9.21).

Dobroć Pana Boga trwa na wieki. Oznacza to nie tylko trwanie w czasie, ale także fakt (taki aspekt), że ta dobroć jest zawsze aktualna i zawsze dla nas dobra. Nie zawsze jest ona jednak zgodna z naszymi oczekiwaniami, jakie nosimy w sobie, jako ludzie zwiedzeni prze grzech i „znający po swojemu” dobro i zło.

1. Stało się i Bóg widział, że było dobre

Powyższe słowa są jakby refrenem podczas stwarzania przez Boga wszechświata. Wszystko, co Bóg uczynił widział i potwierdzał jako dobre. Wszystko było bowiem wynikiem działania Jego dobroci. Nie uczynił niczego, co byłoby złe i co byłoby stworzone a nie miałoby mieć życia w sobie, a więc tego, co jest przejawem dobra (por. Mdr 1,13). Śmierć natomiast i wszelkie zło dotykające człowieka weszły przez zawiść diabła (Mdr 2,24).

Poznawanie i rozróżnianie dobra i zła Bóg zastrzegł sobie. On bowiem jest jedynym, który wie (zna), co jest dobre dla stworzenia, które uczynił. Wszystko żyje według wpisanego w naturę stworzeń prawa. Człowiekowi – jako wyjątkowemu stworzeniu (obrazowi i podobieństwu Boga) – Bóg dał wolność z tym jednym zaznaczeniem, że do niego (nie do człowieka) należy sięganie po poznawanie (określanie, stanowienie) dobra i zła.

Możemy powiedzieć: Bóg dał człowiekowi nie tylko wewnętrzne prawo naturalne, by ono w nim stawało się jakby automatycznie; jakby to było konsekwencją procesu, nad którym człowiek nie ma władzy. Wolność, jaką Bóg dał człowiekowi, oznaczała także prawdę, że człowiek mógł inaczej uczynić, niż to było mu dane ze strony Boga. Mógł sam szukać „swojego dobra” czy „po swojemu chronić się przed tym, co uważał za złe dla siebie”. Tak się stało za namową diabła. Tak weszły w życie człowieka śmierć i tak weszło zamieszanie (zamęt), które jest powodem wszelkiego zła w życiu człowieka.

Fakt odejścia przez człowieka od Bożego zamysłu i wejścia na „własną” drogę poznawania dobra i zła nie przekreśliły jednak dobroci Boga. Bóg w swojej dobroci podjął nowe działanie, by nieść pomoc temu człowiekowi, który „poznawszy po swojemu dobro i zło” zobaczył, że nie jest w stanie być tym, który potrafi realizować prawdziwe dobro, które służy jemu i buduje prawdziwe relacje z bliźnimi. Stał się tym, kto suka swego dobra bardzo często kosztem zabierania go drugiemu, a więc przez „tworzenie” zła, które dotyka drugiego, innego, odmiennego i najczęściej słabszego. Bóg, w swojej dobroci podjął (wziął na siebie) także tę „absurdalną” sytuacją człowieka (zob. Rz 7).

2. Uciekać się do Pana

Śpiewamy w Psalmie: „Lepiej się uciekać do Pana, niż pokładać ufność w człowieku. Lepiej się uciekać do Pana, niż pokładać ufność w książętach”. Jest to nowe rozeznanie (objawienie), które przeciwstawia się temu czysto ludzkiemu (pochodzącemu z grzechu) rozeznaniu „dobra i zła”. Spróbuję przybliżyć i wyjaśnić tę przemianę, a właściwie jest to swoisty „przewrót kopernikański” w całej koncepcji życia człowieka. Uczynię to odwołując się do popularnego powiedzenia.

Niejednokrotnie wypowiadamy taką oto sentencję, która bywa uważana za uznaną „mądrość życiową”. Mówimy: „Lepszy wróbel w garści, niż gołąb na dachu”. Jest oczywiste, co (jakie przekonanie i doświadczenie) stoi za tym powiedzeniem. Wiem, co mam, co jest moje, co jest w mojej dyspozycji. Nie chcę być zależny od obiecanek, które nie są w zasięgu mojej ręki. Tego przysłowiowego „wróbla” mam w garści i mogę z nim zrobić, co chcę. Mam nad nim władzę. Ja jestem jego panem, mogę się nim posługiwać itp.

Inaczej wygląda sprawa z gołębiem na dachu. On nie jest w mojej władzy. To prawda, że (zwyczajowo) przedstawia większe dobro, ale ono nie jest w mojej władzy. Ja nim nie dysponuję. Nie zawsze mnie zadowoli nawet to, że on będzie mnie zapewniał, że jest mój, że jest dla mnie. Odbieram to wszystko jednak jako niewystarczające. Widzę, że w tym wszystkim to nie ja decyduję o tym, by on do mnie przyleciał i był dla mnie, lecz on (oczywiście mogę go na różne sposoby wabić i przywoływać). Jednak on nie jest w mojej garści i nie mogę nim dysponować według własnej woli.

W Psalmie jest obwieszczona inna, odmienna, wprost przecina prawda w stosunku do tej, jaka kojarzy nam sią z wyżej przytoczonym powiedzeniem. Przekładając słowa Psalmisty przez odwołanie się do przytoczonego powiedzenia, trzeba by powiedzieć: Lepszy gołąb na dachu, niż wróbel w garści. Słowa Psalmu „uciekać się do Pana” oznaczają całkowite ukierunkowanie się ku Niemu z gotowości opuszczenia czy utracenia pewności, jaką daje człowiek i jaką dają książęta (hebrajskie słowo nedibim oznacza tych, którzy aktualnie mają władzę, od których zależę, którzy w jakiś sposób gwarantują mi mój byt i moją egzystencję; są wyżej ode mnie w hierarchii społecznej i ja od nich zależę, są swoistymi gwarantami mego życia).

Jeszcze trzeba zwrócić uwagę na to, że czasownik odnoszący się pierwszy sformułowania (uciekać się do Pana – hasah) nie oznacza sam w sobie pewności, lecz jest właśnie odrywaniem się od czego, by znaleźć oparcie i pewność w kimś innym. Natomiast czasownik użyty w drugim sformułowaniu (pokładać ufność – batah) wyraża pewność, oparcie, stabilność.

Wymowa więc tego fragmentu psalmu jest taka: lepiej mieć odniesienie do Pana (kierować się ku Niemu), który ode mnie nie zależy, a któremu ja całkowicie się poddaję nie mając żadnej mojej pewności. To jest lepsze (a właściwie to jest jedyne dobro), niż mieć pewność (zagwarantowanie) w kimkolwiek z ludzi a w szczególności w tych, od których zależę społecznie, ekonomicznie, psychicznie itp. Ci, którzy mi gwarantują życie (dobro, szczęście) przez umowy, zobowiązania, przyjaźnie, zapewnienia miłosne itp..

3. Dziękuję Ci, Panie

Kiedy we mnie staje się coś z tego „doświadczenia” i ja to uznaję jako prawdę w moim życiu – co więcej – traktuję to jako podstawę całego mojego życia, wówczas w każdych okolicznościach dziękuję Panu, że mi to objawił, że mnie doprowadził do tego, by to stało się prawdą w moim życiu i było podstawą mego życia.

„Dziękuję Tobie, żeś mnie wysłuchał i stałeś się moim Zbawcą”. Jest to nowa koncepcja życia, która otwiera niezamykającą się nigdy bramę łaski i daje dostęp do niewyczerpującego się nigdy źródła życia. Tak dobry jest Pan. Uczynił to w Jezusie Chrystusie. To On pierwszy nie trzymał żadnego przysłowiowego „wróbla” w swej garści (nie miał żadnego własnego – dla siebie – interesu). Całkowicie oddany Ojcu aż do tej wielkiej „straty” w oczach ludzkich, jakim był (i jest) krzyż, przybliżył nam i uczynił dostępną dla nas moc Ducha Świętego.

W tym wydarzeniu Jezusa Chrystusa ukrzyżowanego i zmartwychwstałego objawia się nowe stworzenie. W tym objawia się dobroć Boga wobec zagubionego człowieka, który tak bardzo chce trzymać w swej garści różne „wróble”. Dzięki dobroci Pana możemy coraz bardziej otwierać nasze – często tak bardzo „zaciśnięte – garści i wypuszczać te przysłowiowe „wróble”, by doświadczać daru życia i tego, że dobry jest Pan.

ZbK

Dobry Pan i Jego dobroć dla nas (4 Ndz Wlkn B 150426)

1. Stało się i Bóg widział, że było dobre

2. Uciekać się do Pana

3. Dziękuję Ci, Panie

Komentarze

40 odpowiedzi na „Dobry Pan i Jego dobroć dla nas (4 Ndz Wlkn B 150426)”