Czemuś mnie opuścił? Dlaczego? W jakim celu? (6 Ndz WlkPostu – Palmowa B 150329)

mar 29, 2015

—

W Niedzielą Palmową śpiewamy jako odpowiedź na pierwsze czytanie, które przedstawi Sługę Jahwe biorącego na siebie grzech świata, fragmenty Psalmu 22. Jest to Psalm, który wypowiadał i z którego słowami identyfikował się na krzyżu Jezus. Bezmiar cierpienia fizycznego a przede wszystkim świadomość niewinności w zestawieniu z tak poniżającą formą cierpienia, jaką była śmierć na krzyżu razem ze złoczyńcami.

Jezus dotknął otchłani i przepaści naszej egzystencji. Zawieszony na krzyżu tracił – patrząc po ludzku – wszelką nadzieję. Wszystko zdawało się nie tylko kończyć, ale nawet traciło wszelki sens. W takiej sytuacji Jezus czynił swoim słowa tego Psalmu.

Boże mój, Boże, czemuś mnie opuścił?

Szydzą ze mnie wszyscy, którzy na mnie patrzą,
wykrzywiają wargi i potrząsają głowami:
„Zaufał Panu, niech go Pan wyzwoli,
niech go ocali, jeśli go miłuje”.

Sfora psów mnie opadła,
otoczyła mnie zgraja złoczyńców.
Przebodli moje ręce i nogi,
policzyć mogę wszystkie moje kości.

Dzielą między siebie moje szaty
i los rzucają o moją suknię.
Ty zaś, o Panie, nie stój z daleka:
pomocy moja śpiesz mi na ratunek.

Będę głosił swym braciom Twoje imię
i będę Cię chwalił w zgromadzeniu wiernych:
„Chwalcie Pana, wy, którzy się Go boicie,
niech się Go lęka całe potomstwo Izraela” (Ps 22,8-9.17-20.23-24).

W pytaniu, jakie mamy w pierwszym zdaniu tego Psalmu: „Boże, mój Boże, czemuś mnie opuścił, możemy widzieć przejaw pewnej skargi, ale też może to być pytanie o sens przeżywania tej sytuacji doświadczenia krańcowego bezsensu. Trzeba pamiętać bowiem, że to pytanie zawarte w Psalmie, wypowiada Jezus, jako Syn Boży, i czyni je swoim jako jeden z ludzi. Przyjrzyjmy się temu bliżej.

1. Skutek grzechu – wejście w „absurdalną” koncepcję życia

Męka Jezusa Chrystusa nie stała się bez przyczyny i miała swój bardzo jasno sprecyzowany cel. Było nim odwrócenie tego, co stało się w grzechu. Było nim (i stale jest) odkupienie, czyli wyzwolenie człowieka z sytuacji grzechu.

Grzech pierwszych ludzi i każdy grzech jest wychodzeniem człowieka z koncepcji życia we wspólnocie z Bogiem. Człowiek zaś został stworzony na obraz i podobieństwo Boże, czyli do życia w tej wspólnocie. Grzech to próba życia na własną rękę poza zamysłem i Boga. Grzech to „uwikłanie” się w życie bez Boga. Każdy grzech to próba życia w niezależności od przykazań Bożych i poza światłem Ewangelii. Jest to jednocześnie doświadczanie pewnego absurdu życiowego. Człowiek uważa siebie za pana życia (w danej sytuacji) a jednocześnie doświadcza (prędzej czy później), że to nie jest prawda.

Grzech i grzeszenie to jakby pompowanie powietrza w balon, który jest dziurawy. W każdej takiej sytuacji człowiek myśli, że to zaspokoi jego oczekiwania, pragnienia, dążenia itp., a jednocześnie dostrzega w sobie i w swoim działaniu bezsens. Ne jest jednak w stanie sam z siebie uznać tej absurdalnej sytuacji i zwrócić się całkowicie do Boga, bo właśnie tę swoją relację z Bogiem zanegował i neguje. Chciałby naprawią to sam, ale nie pozwala mu na to jego stan życia, w którym nie chce (nie jest w stanie) przyjąć konsekwencji grzechu, jaką jest śmierć, powrót do prochu, do uznania swej nicości (zob. Rdz 3,19).

W swojej sytuacji odwrócenia się od Boga człowiek niejako stale musi znajdować sens swego istnienia i życia w sobie samym. Jednocześnie widzi, że nie jest to wystarczalne. Nic z tego, co sam osiągnie, nie jest w stanie zaspokoić ostatecznego pragnienia jego serca (wnętrza). Sam zaś nie ma mocy oddania się „wbrew samemu sobie” w ręce Boga, bo to właśnie zaprzeczałoby jego grzesznej egzystencji. Nie może bowiem przeskoczyć własnego cienia.

2. Ratunek ze strony Boga

Z tej absurdalnej sytuacji, w jakiej znalazł się człowiek, nie było (i nie ma) innego wyjścia, jak całkowite i dobrowolne przyjęcie skutku grzechu Tego jednak człowiek nie mógł uczynić, gdyż sobie – jako grzeszniku – chce „być jak Bóg” i z takim „nastawieniem”, niejako na własną rękę i po swojemu, próbuje zbliżyć się do Boga. Dlatego Bóg przewidział wielki cud swojej interwencji w życie człowiek. Zapowiedział to już, gdy dał obietnicę „Potomka Niewiasty” (Rdz 3,15). Tym Potomkiem jest Wcielone Słowo Boga. Można powiedzieć Wcielony Zamysł – Logos Boga. Jest to Syn Boży, który stał się człowiekiem.

Syn Boży stał się człowiekiem dla naszego zbawienia i w tym celu wszedł w naszą „absurdalną” sytuację. Człowiek chciał być jak Bóg. Tymczasem Bóg stał się człowiekiem. Człowiek nie był w stanie przyjąć na siebie konsekwencji swego grzechu, Bóg przyjął na siebie wszystko to, co było konsekwencją grzechu, a więc śmierć, dla Niego była to niesprawiedliwa śmierć. Człowiek nie był w stanie przyjąć opuszczenia, jakie mu się należało ze strony Boga (chociaż Bóg nigdy człowieka nie opuścił, Bóg, jako Człowiek, Jezus z Nazaretu przeżył to, co nam się należało: opuszczenie.

Stąd wołanie Jezusa na krzyżu słowami psalmu 22 było jak najbardziej prawdziwe i wyrażało to, czego do końca nikt z ludzi nie mógł wyrazić: uznanie tego, że człowiekowi należy się opuszczenie. Co więcej, że uznanie tej prawdy, jest koniecznym elementem drogi powrotu do komunii z Bogiem. To przeżycie bycia opuszczonym przez człowieka, które o raz pierwszy w pełni przeżył i zaakceptował Jezus, ma więc swój głęboki sens i ma swój cel.

3. Jaki to cel ?

Wołanie: Czemuś mnie opuścił? okazuje się nie tyle skargą i jakąż lamentacją, lecz odkrywa perspektywę, w której człowiek może dostrzegać sens tego rodzaju doświadczenia, czyli należnego mu opuszczenia. Wołanie przybiera coraz to bardziej charakter poszukiwania sensu i celu tego doświadczania. Pozwala też zaakceptować, że to poczucie opuszczenia jest człowiekowi potrzebne, by dostatecznie oświadczyć, że Bóg nie opuścił człowiek.

Człowiek musiał i musi przeżyć coś z tego doświadczenia, by rozpoczęła się w nim droga powrotu do Boga już nie tylko mocą i wolą człowieka, ale mocą samego Boga. To Bóg w Jezusie wszedł w ten człowieczy stan opuszczenia, by niejako na Jego przykładzie człowiek mógł zobaczyć i uwierzyć, że Bóg nie opuścił człowieka, ale go szukał i stale przygarniał. W człowieku jednak było (i stale jest) coś, co mu przeszkadzało (i przeszkadza) przylgnąć całkowicie do Boga.

W liturgii śpiewamy dziś fragment końcowej części Psalmu, w którym jawi się perspektywa nowości: Będę głosił swym braciom Twoje imię i będę Cię chwalił w zgromadzeniu wiernych: „Chwalcie Pana, wy, którzy się Go boicie, niech się Go lęka całe potomstwo Izraela”.

Przygotowujemy się do przeżycia Paschy. Dla dobrego jej przeżycia potrzebne jest dla każdego z nas dobre uświadomienie swojej (mojej) wyjściowej sytuacji. Pascha to przejście, przejście pełne wydarzeń i to wydarzeń gwałtownych. Jest to wyciąganie człowieka z jego niewoli, z jego przekonań, z jego grzesznej koncepcji życia, z jego życia dla siebie.

Żeby ta Pascha mogła stać dla mnie moją Paschą muszę zaakceptować choćby coś z tej prawdy, że należy mi się (bo tego potrzeba dla dokonania się Paschy) choćby jakiś moment opuszczenia i jakby zawieszenia w próżni. Dopiero bowiem wtedy mogę poznać i doświadczyć, że wbrew emu, co mi się wydaje, Bóg mnie nie opuścił, że On jest i prowadzi tam, gdzie mi się wydaje, że powinienem ja sam sobie poradzić.

Potrzebuję chwil zatrzymania się i zastanowienia oraz może intensywnego wołania: Dlaczego, w jakim celu? Czas paschalny to czas, w którym na różne sposoby jest mi dawana odpowiedź na te pytania. Odpowiedzą jest sam Jezus Chrystus, nasza Pascha (1Kor 5,7), który w moim imieniu i za mnie oraz mogę także powiedzieć ze mną woła: Dlaczego, w jakim celu, a jednocześnie całym sobą daje odpowiedź. Wniknijmy w ten Psalm, wniknijmy w Osobę i dzieło Jezusa. To wszystko po to, aby poznawał drogę wyzwolenia z absurdalnej niewoli samego siebie i ogłaszał braciom i siostrom – całemu światu – wielkie dzieła Pana. Pan to uczynił (Ps 22,32).

Bp ZbK

Czemuś mnie opuścił? Dlaczego? W jakim celu? (6 Ndz WlkPostu – Palmowa B 150329)

1. Skutek grzechu – wejście w „absurdalną” koncepcję życia

2. Ratunek ze strony Boga

3. Jaki to cel ?

Komentarze

22 odpowiedzi na „Czemuś mnie opuścił? Dlaczego? W jakim celu? (6 Ndz WlkPostu – Palmowa B 150329)”