Największe i pierwsze (30 Ndz A 2011)

paź 22, 2011

—

W 30 Niedzielę roku A czytamy dalszy fragment Ewangelii wg św. Mateusza (Mt 22,34-40). Ponownie Jezus jest wystawiany na próbę. Jest to czas bezpośrednio przed Jego Męką. Wokół Jezusa zacieśnia się krąg tych, którzy szukają powodów do oskarżenia Jezusa i usprawiedliwienia podjęcia kroków przeciwko Niemu. Widać, że są wykorzystane wszystkie możliwości, by stawić Jezusa w trudnej sytuacji i pochwycić Go na słowie.

Postawienie przez jednego z faryzeuszy, uczonego w Prawie, Jezusowi pytania o największe przykazanie, mogło być rozumiane za prowokację albo nawet pewną kpiną z Jezusa. Dla każdego wierzącego Żyda było bowiem oczywiste, że pierwszym i największym przykazaniem było to, które kilkakrotnie wypowiadali w modlitwie recytując Szema.

Jezus jednak mu odpowiedział przytaczając fragment słowa z Księgi Powtórzonego Prawa (6,5):

Będziesz miłował Pana Boga swego
całym swoim sercem,
całą swoją duszą
i całym swoim umysłem (Mt 22,37).

Trzeba zauważyć, że odpowiedź Jezusa niczego nowego nie wnosiła w stosunku do tego, co oni już wiedzieli. Była on przytoczeniem obowiązującego w judaizmie Prawa, które w sposób dumny przyjmują Izraelici i którym się chlubią i którego niejako zazdrośnie strzegą. To jest ich swoista legitymacja i świadectwo tożsamości, jako wierzących w Jedynego Boga. Jezus więc potwierdza to, co było powszechnie akceptowane i co stanowiło o tożsamości ludu. Dla wyrazistości swoje wypowiedzi jeszcze wprost dodaje:

1. To jest największe i pierwsze przykazanie

Na czym polega wielkość i pierwszeństwo tego przykazania? Jest to pytanie dotyczące fundamentalnego aspektu życia – ważne dla Żyda i ważne także dla nas, którzy przez Ewangelię zostaliśmy wprowadzeni w wiarę w Jednego Boga. To właśnie poznanie jednego Boga i uznanie Go za jedynego stanowi o doniosłości tego przykazania. Konsekwencją tego jest „całościowość” relacji, a więc pełnia i wyłączność. To trzykrotne powtórzenie podkreśla znaczenie owej całkowitości (trzy razy „całym”) . Nie ma miejsce na coś innego – cokolwiek by to nie było. Jest to relacja wyłączna i absolutna, jaka ontologicznie istnieje między Bogiem a człowiekiem i której człowiek winien być świadomy i stale ją sobie uświadamiać dla swego dobra i prawdy swego istnienia.

Takie ustawienie relacji człowieka z Bogiem jest odwołaniem się do tego, co stoi u początku stworzenia człowieka. Jest to wyrażone w Woli Bożej stworzenia człowieka na swój obraz i podobieństwo. Obraz, aby być prawdziwym, musi mieć jednoznaczne i wyłączne odniesienie do tego, co stanowi dla niego oryginał. Tak Bóg pojął i tak stworzył człowieka.

2. Tak więc było od początku

Bóg stworzył go z miłości i stworzył go dla miłości, tzn., by potrafił żyć w miłości czyli kochając Boga jako swoje jedyne źródło życia i kochając drugiego człowieka, z który razem może przeżywać właśnie dar miłości – stosownie do stanu.

Człowiek jednak pod wpływem złego ducha w grzechu pierworodnym odłączył się od tej miłości. Zwiedziony zwrócił się ku sobie i wskutek tego nie był już w stanie przeżywać właściwie swojej relacji z bliźnim. Bóg w swojej pedagogii zbawienia człowieka przypominał to człowiekowi właśnie między innymi w tym słowie i w tym przykazaniu, jakie zostało zapisane w Księdze Powtórzonego Prawa. Człowiek starał się to robić, ale nie był w mocy powrócić do pierwotnego stanu czystej i jednoznacznej miłości. Nie był w stanie złożyć ofiary z siebie. To miało dokonać się dopiero przez zbawczą misje i znawcze dzieło Jezusa Chrystusa.

Nowość „odpowiedzi” Jezusa polega na tym, że On – w tym kontekście przeciwności – potrafił to przykazanie pierwsze i najważniejsze przeżyć w sposób jednoznaczny i do końca. Dokonało się to właśnie w kontekście i atmosferze próby wyrwania Mu wszystkiego. On przyjął wszystko przeciwne, przyjął krzyż, a nie stracił relacji z Bogiem, Jedynym Bogiem i swoim Ojcem.

3. Przyszedł, aby kochać i oddać swoje życie

Jezus przyszedł do swoich, aby ukazać im Bożą miłość. Został jednak odrzucony. Dokonało się to także a właściwie przede wszystkim przez tych, którzy znali Boże Prawo i – jako uczeni w Prawie pytali. Pytali jednak nie tylko i nie tyle jako ci, którzy chcieli poznać, ale jako ci, którzy podstępnie wystawiali na próbę, chcieli pochwycić na słowie. Był to, jak to moglibyśmy nazwać: egzamin nie z wiedzy, ale z prawdy egzystencji. Wystawiano Jezusa na próbę, by się „dowiedzieć„, co w Nim jest. Jaka jest w Nim prawda.

Jezus dał się pochwycić – jednak nie na słowie, nie w mówieniu prawdy. Dał się pochwycić, by zostać wydanym w ręce ludzi i przybitym do krzyża i by tym samym ludzie mogli zobaczyć, jaka jest w Nim prawda, jaka jest w Nim relacja do Boga, jakie dla Niego jest pierwsze i największe przykazanie. Dał się pochwycić i przyzwolił na to, by zostać wydanym właśnie w imię i mocą tego największego i najważniejszego a w zasadzie jedynego przykazania: uznać Boga i miłować Go całym sercem, całą swoją duszą, cały, umysłem. On nie uciekł się do żadnego wykrętu, nie zastosował żadnego podstępu, także religijnej sztuczki czy układu. Okazał się prostolinijnie oddanym Jedynemu Bogu i miłującym Boga jako Ojca.

Jako przybity do krzyża i później jako zmartwychwstały z grobu nie tyle wyjaśnia w słowie, jakie i które jest największe i pierwsze przykazanie. On przeżył treść tego przykazania na sobie. To właśnie na krzyżu, w kontekście odrzucenie i wystawienia na próbę okazał się prawdomówny i kochający całym swoim ludzkim sercem i duszą, całym swoim umysłem i siłami Boga, jako jedynego Boga i Ojca. Uczynił to ze względu na drugą część, na drugie oblicze tego przykazania: będziesz miłował bliźniego swego jak siebie samego.

Gdy to się w Nim stało na Kalwarii i w prezbaczeniu płynącym ze Zmartwychwstania, wtedy ta Jego odpowiedź stała się dal wszystkich dostępna. Jako wywyższony na krzyżu i przebaczający ukazuje pierwsze i największe przykazanie. Odniesienie całkowite i jednoznaczne do Boga Ojca. Podaje je jednocześnie z tym „drugim”, które jest nieodłączne od pierwszego, a które weryfikuje się w kontekście przeciwności i całkowitej ofiary z siebie.

Bp ZbK

Największe i pierwsze (30 Ndz A 2011)

1. To jest największe i pierwsze przykazanie

2. Tak więc było od początku

3. Przyszedł, aby kochać i oddać swoje życie

Komentarze

34 odpowiedzi na „Największe i pierwsze (30 Ndz A 2011)”