Duch Sługi (Ndz Chrztu Pańskiego A 140112)

sty 12, 2014

—

Oto Niedziela Chrztu Pańskiego. Jako pierwsze czytanie Kościół podaje nam fragment z Księgi proroka Izajasza. Jest to pierwsza Pieśń o Słudze Jahwe, albo inaczej o Słudze Pańskim. Takich pieśni, które opiewają Sługę Pańskiego, mamy u Izajasza cztery. Są one specyficzne dla tego Proroka. Pierwsze, historyczne odniesienie tych pieśni było związane z „posługą” króla perskiego Cyrusa, któremu przypadła rola i zadanie umożliwienia Izraelitom powrotu z wygnania babilońskiego w VI wieku przed Chrystusem.

Kościół od samego początku odnosi te zapowiedzi wyrażone w pieśniach o Słudze Jahwe i sam tytuł Sługa do Jezusa (zob. np. Mt 12,18; Dz 4,27.30). Jezus bowiem jest tym, który – jako Syn Boży, ale także Bóg-Człowiek – stał się sługą wypełniającym odwieczny zamysł Boży i Tym, kto spełnił Boży plan zbawienia człowieka.

To mówi Pan:
Oto mój Sługa, którego podtrzymuję.
Wybrany mój, w którym mam upodobanie.
Sprawiłem, że Duch mój na Nim spoczął;
On przyniesie narodom Prawo (Iz 42,).

Wniknijmy głębiej w przesłanie proroctwa Izajasza i spróbujmy je widzieć jako nie tylko odniesione do samego Jezusa, ale także jako wezwanie i propozycja, abyśmy my sami weszli w ten zamysł i w realizację Bożego planu.

1. Relacja sługi z Bogiem Ojcem

Narzuca się najpierw kilka znamion, które wskazują na „egzystencjalny” związek Sługi z Bogiem. To sam Bóg mówi o tym, którego nazywa swoim sługą. Co więcej: przedstawia Go innym. Cały ten tekst ma znamiona swoistej intronizacji. Do takiej kategorii bywa zaliczany ten fragment proroctwa Izajasza przez tych, którzy badają starożytne teksty.

Jest to swoista intronizacja i zarazem inwestytura. Wybrany Sługa zostaje określony jako przynależny do Boga – Bóg mówi o nim: On jest mój! Należy to zrozumieć, że wszystko, co będzie czynił i co będzie działo się przez Niego, to będzie jakby działanie samego Boga. Bóg jest Panem, a Jego Sługa urzeczywistnia wszystko, co jest zamysłem i planem Boga. W użytym tutaj zaimku „mój” odniesionym ze strony Boga do Sługi zawiera się cała legitymizacja działania Sługi.

Potwierdza to i niejako jeszcze podkreśla to kolejne sformułowanie: „którego podtrzymuję”. Oznacza to, że jestem z Nim w Jego działaniu. Kiedy On działa, to właściwie działam ”JA” – mówi Bóg. Ten fakt podtrzymywania jest zobrazowany na wielu ikonach, które ukazują, jak Ojciec podtrzymuje swego cierpiącego i złączonego z krzyżem Syna – Jezusa Chrystusa. Mamy takie ikony w naszym Muzeum Diecezjalnym. Znajdujemy takie przedstawienie tej „tajemnicy podtrzymania” w siedleckim kościele parafialnym pw. św Teresy od Dzieciątka Jezus i w tylu innych miejscach. W języku niemieckim tego rodzaju przedstawienie tajemnicy nosi nazwę ”Gnadenstuhl”, czyli „tron łaski”.

Jeśli dobrze pojmujemy siebie w chrześcijaństwie, to każdy z nas jest do tego wezwany i – przynajmniej w jakiejś mierze – to przeżywa. Jesteśmy sługami, w oczach ludzkich nieużytecznymi, sami doświadczani przez przeciwności i cierpienia, których jednak Ojciec przygarnia. Przygarnia nas ze wszystkim, co jest nasze, byśmy, dzięki doświadczeniu tego przygarnięcia i podtrzymania, stali się wolnymi od wszystkiego, co w nas jest jeszcze obce w stosunku do Jego Ojcowskiej miłości. Tylko w ramionach tej Miłości można stać się wolnym, nawet jeśli jest się „przybitym” do krzyża.

2. Wybranie i upodobanie

W przedstawieniu dalszych znamion Sługi Pańskiego prorok Izajasz odwołuje się do tego, co stanowi jakby wewnętrzny stosunek Boga. To Bóg wybiera sobie owego Sługę. Wybiera Go tek, by mieć w Nim swoje upodobanie.

Można by myśleć, że jest to na sposób „wybrania sobie przedmiotu swego upodobania”. Tak byłoby, gdyby chodziło tylko o „ludzkie” podejście (podejście z tylko ludzkiego punktu widzenia), czyli jak na przykład dziecko wybiera sobie zabawkę ku swemu zadowoleniu. Tak nie jest w przypadku „wyboru” i „upodobania” ze strony Boga. Ten wybór i to upodobanie Boga nie są zorientowane „egocentrycznie”, lecz są wyborem i upodobaniem, które są ukierunkowane na podnoszenie i odnajdywanie tego, co zostało poniżone, zranione i co zaginęło. Ten wybór i upodobanie Boga ma na celu zbieranie i jednoczenie tego, co zostało rozproszone, co straciło sens życia itp.

Z tego powodu ten wybór Boży i to Boże upodobanie są z konieczności (z natury rzeczy, albo z powodu tego, do czego prowadzą) związane z cierpieniem. Naturalnie nie należy tego rozumieć jakoby Bóg miał upodobanie w cierpieniu. Cierpienie jest częścią ludzkiego życia i całej ludzkiej ziemskiej egzystencji. Bóg wybiera „narzędzie” właśnie swego Sługę, by mógł wziąć na siebie to wszystko, co przygnębia człowieka i trzyma go w „ziemskiej depresji”.

Wybór Boży i Boże upodobanie są czynnikami sprawczymi wobec tego Sługi, który jest gotów właśnie jako ten, na kim spoczywa wybór i upodobanie Boga wejść w sytuacje odrzucenia i doświadczyć owej ludzkiej depresji aż po wołanie „Boże mój, czemuś mnie opuścił?!” (Ps 22, 1n) i aż po śmierć. To wszystko po to, aby objawiło się życie. To znaczy, aby się objawiło życie, którego Dawcą i Panem jest Bóg i który cieszy się z życia człowieka. Ma upodobanie w życiu człowieka.

3. Misja

W tym celu Duch Boga spoczął na Wybranym Słudze. To jest ten sam, który na początku unosił się nad bezładem stworzenia (zob. Rdz 1,2). Ten sam, który ogarnął proroka Balaama (Lb 24,2), Gedeona (zob. Sdz 6,32) podobnie Dawida (zob. 1Sm 16,13) i tylu innych w historii Starego Testamentu, by ostatecznie ogarnąć Służebnicę Maryję (zob. Łk 1,35-38), i samego Jezusa, jak to czytamy w scenie Chrztu Jezusa nad Jordanem (zob. Mt 3,16 i 4,1). To jest ostatecznie ten sam Duch, który ztąpi na Apostołów zgromadzonych w Wieczerniku i uczyni ich sługami głoszącymi wielkie dzieła Boże (zob. Dz 2,11).

Jezus jest Tym, który w swojej misji – w swoim człowieczeństwie ‑ dał się całkowicie przeniknąć Duchowi Świętemu. Tak było zarówno wtedy, kiedy pełen Ducha Świętego dokonywał wielkich znaków i cudów oraz w uniesieniu wychwalał Ojca (zob. Łk 10,21) ale także wtedy, kiedy w mocy tegoż Ducha Świętego stawał wobec zakusów szatana (zob. Mt 4,1 i paral.). To w Jezusie objawiła się ostatecznie pełnia mocy Ducha Świętego. Możemy obrazowo powiedzieć: Jezus z Nazaretu jako Sługa Pański stał się „terenem” objawienia mocy Ducha Świętego. Stało się to właśnie dlatego, że przyjął do końca ludzką słabość – wszedł w „ludzką depresję” – przyjął chrzest w Jordanie nad brzegiem Morza Martwego.

To właśnie ten Sługa przyniósł narodom Prawo. W tekście hebrajskim jest w tym miejscu użyty termin „miszpat”. Oznacza prawo jako wyrok, sentencję itp. To nie na pierwszym miejscu prawo, które ma pouczać, lecz prawo, które wprowadza „nowy porządek”. Nowy sposób sprawiedliwości. Dlatego Jezus mówi w rozmowie z Janem Chrzcicielem, gdy ten chce Go powstrzymać od przyjęcia chrztu z jego ręki: Ustąp, tak należy do nas wypełnić całą sprawiedliwość (zob. Mt 3,14n). Tak Jezus – jako Sługa Pański – przyniósł narodom Prawo. Jest to prawo usprawiedliwienia. Do tego prawa usprawiedliwienia mamy dostęp przez Ewangelię (zob. np. Dz 13,38n; Rz 1,16; 5,1nn).

Taka oto jest misja Sługi Pańskiego. My z tej jego misji korzystamy. Korzystamy z niej na tyle, na ile też w niej uczestniczymy. Poznajemy wybranie i upodobanie Boga wobec każdego człowieka, który potrzebuje pomocy, gdyż znajduje się w mocy diabła.

Bp ZbK

Duch Sługi (Ndz Chrztu Pańskiego A 140112)

1. Relacja sługi z Bogiem Ojcem

2. Wybranie i upodobanie

3. Misja

Komentarze

50 odpowiedzi na „Duch Sługi (Ndz Chrztu Pańskiego A 140112)”