Duchowość pasyjna i paschalna
by bp Zbigniew Kiernikowski- Opublikowane:18 marca, 2008
- Komentarze:9 komentarzy
- Kategoria:Wiara i życie
Inny fragment cytowanego już wywiadu:
Czy możemy powiedzieć, że nasza polska duchowość ma bardziej charakter pasyjny i ofiarniczy niż paschalny ? I z czego to wynika?
Obydwa te aspekty duchowości są ważne i wzajemnie się uzupełniają. Nasz naród wiele przecierpiał. Taka jest nasza historia. Tak jest w ogóle w życiu człowieka, ale może u nas to jest jakoś szczególnie obecne. W naszej polskiej duchowości jest bardzo wiele utożsamienia się z aspektem pasyjnym życia Jezusa, np. ciągle żywa tradycja śpiewania „Gorzkich żali” i pieśni pasyjnych, odprawianie Drogi krzyżowej czy uczestnictwa w różnych formach inscenizacji pasyjnych, tzw. misteriach. Drugi aspekt, aspekt ofiarniczy czy ekspiacyjno-ofiarniczy jest również mocno w nas zakorzeniony. Każdy z nas bowiem ma w sobie poczucie winy, a to rodzi naturalną potrzebę naprawy, co wyraża się w działaniach ekspiacyjnych.
Natomiast istotą duchowości paschalnej jest fakt przemiany, przejścia ze starego życia do nowego. Potrzeba, żeby się dokonała w nas zmiana fundamentu życia, racji życia. Aby nowy człowiek mógł się narodzić – stary musi umrzeć. Trzeba powiedzieć, że nie ma co opłakiwać starego człowieka (a więc tego, który chce żyć dla siebie), lecz cieszyć się że jest on współukrzyżowany z Jezusem Chrystusem. Wiadomo, że przeżywamy to jako bolesne wydarzenie (takim jest każda porażka, upokorzenie, niesprawiedliwość itp.), ale w świetle krzyża i zmartwychwstania Jezusa rozumiemy, że jest to konieczne, aby w nas mógł powstać nowy człowiek, który żyje nie dla siebie.
Właśnie w tajemnicy chrztu z jednej strony świętujemy pokonanie mentalności starego człowieka, a z drugiej – otwarcie się na nowość. Misterium Paschalne jest źródłem nowego życia, jest życiodajne. Celebrujemy nie tyle naszą ekspiację za grzechy (chociaż to też ma miejsce), nie tyle współczujemy Jezusowi, ale świętujemy Jego zwycięstwo w nas, pokonanie starego człowieka i narodzenie nowego. Gdy tak wierzymy, wówczas doświadczenie krzyża jest już momentem zwycięstwa otwierającego w człowieku radość nowego życia. Potrzeba, aby naszą świadomość przeniknęło przekonanie, że to co nowe nie może się odbyć bez przekreślenia starego. Nie mogę bowiem jednocześnie świętować nowego życia i zarazem tkwić w starym, które jest skoncentrowane na mnie i powoduje napięcia i rozdrażnienia w stosunkach z bliźnimi.
Dlatego paschalne świętowanie krzyża daje mi nową rację życia, nową podstawę, nowe usprawiedliwienie uzdalniające mnie od przebaczenia, do życia w jedności i komunii. Pascha jest źródłem dającym życie, życie nowe, które jest nowe dlatego, że potrafi kochać, że potrafi umierać, przyjmując nawet niesprawiedliwość. Potrafi umierać, dlatego że wie, iż racją jego wzrostu, jego mocą nie jest człowiek, lecz Bóg, Jezus – ten, który umarł i zmartwychwstał.
Bp ZbK
9 komentarzy
Księże Biskupie!
Pragnę aby umarł we mnie” stary człowiek”a narodził się i żył „nowy”. W związku z tym mam takie minn. pytanie.Jestem w konflikcie z najbliższą rodziną /zadawnionym od lat_/- z mojej strony naprawdę jest wybaczenie i chęć pojednania w ostatnich tygodniach a wcześniej robiłam gesty na zgodę ale też okazywałam swoją dezaprobatę do ich postawy odbijając piłeczkę niechęci i robiłam kąśliwe wycieczki słowne pod ich adresem czując jednoczesną niechęć do nich.Nie wiem teraz czy powinnam jesze w Wielkim Tygodniu zadzwonić do nich z życzeniami lub wysłać kartkę świąteczną?
przypuszczam że ten gest z mojej strony będzie przyjęty nieprzychylnie i da powód do ubliżenia mi.Serdacznie pozdrawiam
Szczęść Boże
chciałbym zapytać czy wezwania modlitwy powszechnej w Wielki Piątek może śpiewac kantor bo w mszale jest tylko mowa o diakonie lub kapłanie
Teraz adorujemy Krzyż, ale w pierwszych wiekach był on znakiem hańby, a symbolem pierwszych chrześcijan był rysunek ryby
Niech będzie pochwalony Jezus Chrystus. Księże Biskupie, w czym wyraża się zasadniczy charakter wdarzeń Paschalnych? Z chrześcijańskim pozdrowieniem.
Czy msza swieta Wigilii Paschalnej moze byc polaczona z procesja, z rezurekcja?
#2
W Wielki Piątek modlitwa powszechna jest inaczej zbudowana, niż w inne dni. Każde wezwanie składa się z dwóch części. 1). Podanie intencji i 2) Modlitwa kapłana w tej intencji. W przypadku podawania intencji modlitwy w Wielki Piątek jest mowa o diakonie, ale do tej części modlitwy (podawania intencji) można by – jak myślę – stosować zasadę z Ogólnego wprowadzenia do Mszału rzymskiego, która dotyczy modlitwy powszechnej w ogóle: „Wezwania wygłasza diakon lub kantor albo lektor lub inny wierny świecki, stojący przy ambonie lub w innym odpowiednim miejscu ( zob. n.71).
Natomiast druga część każdego wezwania Modlitwy Powszechnej w Wielki Piątek – należy wyłącznie do kapłana.
Michal #5
Odsyłam do komentarza #17 do wpisu: Wigilia Paschalna w naszej świadomości
#3
Krzyż, stosowane w starożytności narzędzie męki, był znakiem hańby dla żydów. Dla chrześcijan od samego początku był znakiem zbawienia (zob. 1 List do Koryntian 1,18-25). I jako taki był czczony. Pierwsi chrześcijanie, ze względu na prześladowania, posługiwali się symbolem ryby jako znakiem rozpoznawczym (ICHTYS – gr. RYBA od pierwszych liter greckiej formuły: Jezus Chrystus Syn Boży Zbawiciel. Nigdy jednak symbol ryby nie był przedmiotem czci i adoracji
Pawel #4
Nie wiem, czy dobrze rozumiem pytanie. Myślę, że chodzi o aspekt paschalny chrześcijaństwa. Jest to celebracja i przeżywanie rzeczywistości (prawdy) śmierci i zmartwychwstania Chrystusa w odniesieniu do naszego życia. Głoszę obecnie (od pn. do dzisiaj) katechezy paschalne w katedrze siedleckiej na ten temat. O tym wiele też ostatnio na tym blogu. W najbliższych dniach będziemy jeszcze więcej o tym mówić i pisać.